Hicri takvime göre yılın son ayı olan Zilhicce ayı ile ilgili merak ettiğiniz soruları bu yazıda derledik. Zilhicce ayı nedir? Zilhicce ayının faziletleri ve ibadetleri nelerdir? Zilhicce ayı ile ilgili ayet ve hadisler nelerdir? Zilhicce ayı ile ilgili merak ettiğiniz soruların cevapları bu yazıda.

Zilhicce ayı, Hicri takvime göre yılın son ayıdır. Zilhicce ayı, 30 Haziran 2022 Perşembe günü itibariyle başladı. Zilhicce ayı sona erdiği zaman Hicri takvime göre yeni yıla girilir ve Muharrem ayı başlar.

Zilhicce Ayı Ne Zaman Başlayacak?

Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından açıklanan dini günler ve hicri aylar takviminde 1 Zilhicce 1443 – Miladi takvime göre 30 Haziran 2022 Perşembe gününe denk gelmektedir. 9 Zilhicce 1443 yani 8 Temmuz 2022 Cuma Arefe günü, 10 Zilhicce 1443 – 9 Temmuz 2022 Cumartesi Kurban Bayramının 1. Günü, 10 Zilhicce 1443- Kurban Bayramının 2. Günü, 11 Zilhicce 1443- Kurban Bayramının 3. Günü, 12 Zilhicce 1443- Kurban Bayramının 4. Gününe denk gelmektedir. 29 Temmuz’da ise Zilhicce ayı biter ve 30 Temmuz 2022 itibariyle yeni Hicri yılın ilk yılı olan Muharrem ayı başlar.

Zilhicce ayı bu yıl 30 Haziran 2022 Perşembe günü başladı. Zilhicce’nin 10. günü ise Kurban Bayramı’nın ilk günü olarak idrak edildi. Hac ve kurban ibadetinin yapıldığı Zilhicce ayının son günü ise 29 Temmuz 2022 Cuma gününe denk gelmektedir.

Zilhicce Nedir, Zilhicce Ayı Ne Anlama Gelir?

Sözlükte “hac ayı” anlamına gelen Zilhicce ayı, hicri takvimde Zilkade’den sonra gelir. Zilhicce ayının sekizinci günü “terviye”, dokuzuncu günü ise “arefe” olarak isimlendirilir. Zilhicce ayının onuncu günü Kurban Bayramı başlamaktadır. Zilhicce ayı, birçok kıymetli günün bir araya toplandığı, maneviyatı yüksek bir aydır. Bu ay da, dinimizde, salih ameller işlenmesi tavsiye edilmektedir.

Zilhicce Ayının Fazileti

Fecr suresinin 2. âyetinde geçen “on gece” ile hac ayı olan Zilhicce’nin ilk on gecesi kastedilmiştir (Râzî, Mefâtîhu’l-ğayb, XXXI, 163). Hz. Peygamber (sav.) Zilhicce ayının ilk on gününün faziletini; “Allah katında şu on günde işlenecek salih amelden daha sevimli bir amel yoktur.” Buyurarak ifade etmiştir. Bunun üzerine sahabîler, “Ey Allah’ın Resûlü! Allah uğrunda yapılacak cihattan da mı üstündür?” diye sormuşlardır. Resûlullah (sav.); “Evet, Allah yolunda cihat etmekten de. Ancak malını ve canını tehlikeye atarak cihada çıkan, şehit olup dönmeyen kimsenin cihadı başka. (O, bundan üstündür.)” (Buhârî, Îdeyn, 11) buyurmuşlardır.

Zilhicce ayının ilk on gününün fazileti hac ibadetinin bu ayda yapılmasından kaynaklanmaktadır (İbn Hacer, Feth, II, 459). Zira bu günlerde hac ibadetinin bir bölümü (kurban kesmek gibi) yapılmakta ve bir kısmı ise  (ziyaret tavafı, şeytan taşlama gibi) ilk on günden sonra gelen teşrik günlerinde gerçekleştirilmektedir. Zilhicce ayının dokuzuncu günü olan kurban bayramı arefesinde oruçlu olmanın  fazileti de rivayetlerde zikredilmiştir (Müslim, Sıyâm, 196, 197; Ebû Dâvûd, Savm, 64; Tirmizî, Savm, 46).

Zilhicce ayı içinde hac ibadeti ve kurban bayramı gibi çok kıymetli ibadetlerin eda edildiği müstesna bir aydır. Ayrıca dinimizce savaşmanın haram kılındığı dört haram Aydan biridir. Allah-u Teala’nın rahmeti ve bereketinin en çok olduğu aylardan biri Zilhicce ayıdır. Bu nedenle Zilhicce ayının fazileti ve zilhicce ayında yapılacak salih ameller çok kıymetlidir.

Zilhicce Ayının İlk On Günü Yapılacak İbadetler

Zilhicce ayının ilk on gününde yapılan ibadetlerin ve işlenen salih amellerin kıymeti çok büyüktür. Peygamber Efendimiz (sav.) bir Hadis-i Şerifinde; “ilk 10 gecenin her gecesinde kılınan namaz için Cennet müjdesi vardır” buyurmuşlardır.

Zilhicce ayının ilk on gününde, akşam namazı ile yatsı namazı arasında kılınması gereken namaz 4 rekattır. Her rekatta 1 Fatiha, 1 Felak, 1 Nas, 3 İhlas suresi ve 3 Ayet-el Kürsi okunur. Namaz bittikten sonra ise şu dua okunur: ‘’Sübhanallahi zil izzeti vel ceberut. Sübhanallahi zil kudrati vel melekut. Sübhanel hayyillezi la yemut. La ilahe illa hüve yuhyi ve yümit ve hüve hayyün la yemut. Sübhanallahi Rabbil ibadi vel bilad. Velhamdülillahi kesiran tayyiben mübareken ala külli hal. Allahuekberu kebiran. Rabbena celle celalühü ve kudratühü bi külli mekan.’’

Kurban bayramı her yıl Zilhicce ayının 10. Günü başlamaktadır. İlk 10 günde ise Müslümanlar, ibadetlerine özen göstermelidir. Hayır işlemeye ağırlık vermelidir. Zilhicce ayını diğer aylardan ayıran  en önemli özelliklerinden biri ilk 10 gün orucudur. On gün oruçtan bir gün dahi tutmuş olmak büyük sevaptır. Zilhicce ayının ilk on gününde sadaka vermenin fazileti de büyüktür.

Kaza namazı kılmak, sadaka vermek, Kur’ân-ı Kerim okumak ve tesbih namazı kılmak Zilhicce ayında yapılacak önemli ibadetlerdir. Zilhicce ayının en kıymetli ibadetleri ise İslam’ın 5 şartından biri olan hac vazifesidir ve oruç tutmaktır.

Peygamber Efendimiz (sav.), “Allah katında ibadet edilecek -salih amel işlenecek- günler içinde zilhiccenin ilk on gününden daha hayırlısı yoktur” buyurarak zilhicce ayında işlenen salih amellerin önemini ifade etmişlerdir.

Zilhicce ayı Müslümanların Allah’a kulluk etmenin ve ibadetin önemini daha iyi kavramaları için bir imkândır. Bu ay da işlenecek her salih amel için Allah katında misliyle sevap yazılacaktır.

Zilhicce Orucu ve Önemi

Zilhicce ayı orucunun ayın ilk 9 günü oruç tutulması gerektiği rivayet edilmiştir. Farz ibadet olmayan bu orucun son günü Kurban Bayramı’nın ilk günüdür. Bu aralıkta tutulan oruçlar, zilhicce orucu olarak geçmektedir. Zilhicce ayı bereketi ve maneviyatı yüksek bir aydır. Zilhicce orucunun önemi de bunun ispatıdır. Peygamberimizin (sav.) de zilhicce ayında sık sık oruç tuttuğu hadislerde rivayet edilmiştir. Zilhicce orucuna niyet ederken; “Niyet ettim Allah rızası için yarınki zilhicce orucumu tutmaya. Kabul eyle Allah’ım. Amin” demeniz yeterli olacaktır.

Zilhicce Ayı ile İlgili Ayetler ve Hadisler

Alimlerin büyük bir çoğunluğu, Fecr suresinin 2. ayetinde geçen on gecenin, zilhicce ayının ilk on gecesi olduğunu ifade etmişlerdir.

Ebu Hureyre (Ra.)’dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte Hz. Peygamber (sav.) şöyle buyurmuştur: “Zilhicce’nin ilk onundan ziyade, Allah Teala hiçbir günde kendisine ibadet olunmasını sevmez. Onlardan her bir günün orucu, bir senenin orucuna; her bir gecenin kıyamı da, Kadir Gecesi’nin kıyamına denktir.”

Ebu’d-Derda (r.a) şöyle demiştir: “On günlerde oruca devam edin. Duayı, istiğfar ve sadakayı çok yapın, zira ben, Peygamber Efendimiz (sav.)’i: ‘On günlerin hayrından mahrum olanların vay hâline.’ buyururken işittim.”

Hz. Ayşe (ra.)’dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte Hz. Peygamber (sav.) şöyle buyurmuştur: “Her kim Zilhicce’nin on gecelerinden birini (ibadetle geçirerek) ihya ederse, bir sene boyunca hac ve umre yapanların ibadeti kadar ibadet etmiş gibi olur. O günlerde bir gün dahi oruç tutsa, geri kalan senenin tamamını Allah Teala’ya ibadetle geçirmiş gibi olur.”

Sa‘id ibni Cübeyr (ra.): “Bu on gecelerde kandillerinizi söndürmeyin.” demiş ve ibadete devam etmenin önemini ifade etmiştir.