Kadrini kudretinden alan gece olarak bilinen ve İslam âleminde son derece büyük öneme sahip olan Kadir Gecesi, Müslümanların dört gözle beklediği, tüm günü ve geceyi ibadetler ve dualar eşliğinde geçirdiği çok önemli bir tarihtir.
Kadir Gecesi, Allah-u Teâlâ’nın yüce kitabımız Kuran-ı Kerim’in indirilmeye başlandığı gecedir. Kadir Gecesi hangi gün? her sene en çok sorulan sorular arasında yer alır. Kadir Gecesi, mübarek Ramazan ayının 27. gününün gecesi olarak bilinmektedir. “O gecenin alameti, o gecenin sabahında güneşin beyaz ve ışınları gözü almayacak şekilde doğmasıdır.” (Müslim, Salatü’l-Müsafirin, 179.)
Abdullah b. Ömer’den gelen bir rivayette göre de Hz. Muhammed (SAV), “Kadir Gecesi’ni aramak isteyen 27. gecede arasın.” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, VIII, 426.) buyurmuş ve böylece 27. geceyi ibadet ve zikirle uyanık olarak geçirmemizi tavsiye etmiştir. Bu bakımdan bu gece okunacak dualar çok önemlidir.
Kadir Gecesi Duası
Tarih boyunca İslam toplumlarında Ramazan ayının içinde yer alan ve bin aydan daha hayırlı kabul edilen 27. gecesi Kadir Gecesi olarak bilinir. Buradan hareketle Kadir Gecesi nedir sorusunun yanıtı, “Allah-u Teâlâ’nın son davet olan yüce kitabımız Kuran-ı Kerim’in indirilmeye başlandığı gecedir” şeklindedir.
Kadir Gecesi, her yılın Ramazan ayında Müslüman toplumlar tarafından büyük beklenti ve özlemle karşılanmış ve çeşitli ibadetlerle ihya edilmiştir. Kadir Gecesinde okunacak dualar bu nedenle Müslümanlarca önemsenmektedir. Kadir Gecesi, içtenlikle edilecek tüm dualar Allah-u Teâlâ tarafından kabul buyurulacaktır diye umut edilir.
Peki, bin aydan daha hayırlı olan Kadir Gecesi’nde edilecek Kadir Gecesi duası nedir? Kadir Gecesi duası, o güne özel olarak bolca okunmaktadır.
Dini kaynaklarda yer alan bilgilere göre Hazret-i Peygamberimiz, Hz. Aişe’ye “Allahümme inneke afüvvün kerîmün tuhibbül afve fa’fü anni” diye dua etmesini buyurmuştur.
Peygamberimizin okuduğu Kadir Gecesi duasının Türkçe manası, “Allah’ım sen affedicisin, affı seversin, beni affeyle” şeklindedir.
Ramazanın son on gününe girildiğinde Hz. Peygamber Efendimiz dünyevi işlerinden uzaklaşıp itikâfa çekilir, geceleri daha çok ibadet ve tefekkürle geçirdiği gibi ailesini de ibadet için uyanık tutardı. Kadir Gecesi’nin Ramazan ayının 27. gecesi olduğunu düşündüğümüzde bu mübarek geceyi karşılamak üzere son 10 gününü verdiğini anlamaktayız. Bu bakımdan Kadir Gecesinin faziletinin büyüklüğünü idrak edebiliriz.
Kur’an-ı Kerim’de yer alan Kadir Suresi, bu gece okunacak dualar arasındadır. Kuran-ı Kerim’de doksan yedinci sırada olan Kadir Suresi, Müslümanlar tarafından Kadir Gecesi bolca okunmaktadır. Kadir suresinde Kuran-ı Kerim’in Kadir gecesinde indirildiği bildirilmekte ve bu gecenin önemi anlatılmaktadır. Kadir suresi ile ilgili olarak, “Kadir Gecesi’ni, fazilet ve kudsiyetine inanarak ve sevabını yalnız Allah’tan bekleyerek ibâdet ve tâatle geçiren kimsenin (kul hakkı hariç) geçmiş günâhları bağışlanır.” (Müslim) şeklinde ifade edilmektedir.
Kuran-ı Kerim’in Kadir gecesinde indirildiği Kadir suresinin yanı sıra başka ayetlerde de geçmektedir. Örneğin, Duhan suresi, 2. ve 3. ayette, “Apaçık olan Kitab’a andolsun ki, biz onu mübârek bir gecede indirdik. Şüphesiz biz insanları uyarmaktayız.” Buyurulmaktadır. Peki, Kadir suresinin Arapça okunuşu ve Türkçe meali nedir?
Bismillahirrahmânirrahîm.
1- İnna enzelnahü fiy leyletilkadr
2- Ve ma edrake ma leyletülkadr
3- Leyletülkadri hayrüm min elfi şehr
4- Tenezzelülmelaiketü verruhu fiyha biizni rabbihim min külli emr
5- Selamün hiye hatta matle’ılfecr
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın ismiyle.
1- Biz o (Kur’ân)nu Kadir gecesinde indirdik.
2- Kadir gecesinin ne olduğunu sen nereden bileceksin?
3- Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır.
4- Melekler ve Ruh (Cebrail veya Ruh adındaki melek) o gece Rablerinin izniyle, her iş için inerler.
5- O gece, tanyeri ağarıncaya kadar süren bir selâmettir.
Kadir Gecesi boyunca bolca okunması gereken Kadir suresinin 1. ayetinde Kuran’ın bu gecede, Bakara suresinde de ramazan ayında indirildiği belirtilmiştir. Buna göre Kadir gecesinin ramazan ayı içerisinde olduğu açıktır. 2. ayete bu gecenin önemi, insanlar için hayır ve bereketi üzerinde durulmuştur. Kadir gecesinin bin aydan hayırlı olduğunu bildiren 3. ayeti hakiki manasında anlayarak bu gecede yapılan ibadet ve hayırların, içinde Kadir gecesinin bulunmadığı tam bin ayda yapılanlardan daha çok sevap getireceğini belirtilir. Bu gece Allah Teâlâ’nın vereceği görevleri üstlenmek üzere melekler ve ruh yeryüzüne inerler. 4. ayetteki ruh sözcüğünden kasıt Cebrâil’dir. Cebrail meleklerden biri olmakla birlikte makamının yüksekliğini ve şanının yüceliğini göstermek üzere ayrıca zikredilmiştir. Son olarak 5. ayette ise Kadir Gecesinin esenlik ve mutluluk gecesi olduğu ifade edilmiştir. Melekler gecenin başından itibaren tan yeri ağarıncaya kadar gruplar halinde yeryüzüne inerek müminlere selam verirler. Bu durum gecenin karanlığı çekilinceye kadar devam etmektedir.
Kadir Gecesinin Önemi
Kadir Gecesi; rahmet, mağfiret ve günahlardan arınma vakti olarak onbir ayın sultanı Ramazan ayının kalbi kabul edilmektedir. İslam âlemi mübarek Ramazan ayını dört gözle beklediği gibi Ramazan ayının içinde bulunan Kadir Gecesini de aynı sabırsızlıkla beklemektedir. Müslümanlar için Kadir Gecesinin önemi hakkında pek çok yazı bulunmaktadır ve Kadir Gecesinin önemi her zaman vurgulanır. Allah-u Teâlâ’nın Kadir Gecesi’nde Kur’an’ı Kerim’i Hz. Peygamber efendimize indirerek ve melekleri yeryüzüne göndererek o geceyi mübarek kılmıştır. Ramazan ayında yer alan Kadir Gecesinin öneminden sonra Ramazan ayının önemi ve Ramazan ayı hakkında bilinmesi gerekenleri detaylı anlattığımız “Oruç ve 2022 Ramazan Ayı Hakkında Bilinmesi Gerekenler” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Kadir kelimesi sözlükte; güç, şeref, hüküm, kıymet anlamlarına gelmektedir. Ramazan ayında Kur’an-ı Kerim’in indirilmeye başlandığı gece olan Kadir Gecesi’nin kıymeti ise Kur’an’dan gelmektedir. Çünkü Allah-u Teâlâ’nın insanlara son hitabı ve evrensel mesajı olan Kur’an, bu gecede indirilmeye başlanmıştır.
İnsan için yenilenme, analiz etme ve empati kurma ve yenilenme vesilesi olan Ramazan ayında saklı bulunan Kadir Gecesi, insanlığın sonsuz aydınlanmasına ve bilgeliğine acıkan bir kapıdır. Bu sayede, beşer formundaki bizler, kendini Kur’an-ı Kerim’in yüce öğretileri ve bilgileriyle gerçekleştirerek insan olma mertebesine ulaşabiliriz. Bu dünyadan insan mertebesine ulaşmış ve gerçek olan ahiret yaşamına kavuşmuş birer canlı Kur’an-ı Kerim olarak ayrılabiliriz.
Yüce Allah, Kur’an’da Kadir Gecesi’nin bin aydan hayırlı olduğunu bildirmektedir (Kadr, 97/3.) şeklinde buyururken tüm bunların ışığında Müslümanlara dünya okulundan insan mertebesinde mezun olma fırsatı sunduğunu göstermektedir. Peygamber Efendimiz de, “…Bu ayda öyle bir gece vardır ki bin aydan daha hayırlıdır. Bu gecenin hayrından mahrum kalan, bin ayın hayrından mahrum kalmış gibidir.” (Nesâî, Sıyâm, 5.) buyurarak Kadir Gecesi’nin önemine vurgu yapmaktadır.
Kadir Gecesinde Okunacak Dualar
Kadir Gecesi okunacak sureler arasında; Kadir Suresi, Kur’an-ı Kerim’in kalbi kabul edilen Yasin suresi, Mülk suresi, Bakara suresi başı çekmektedir. Bunun yanı sıra her Müslüman gönlünden geçem sureleri bolca okuyabilir. Çünkü bu gece Kur’an-ı Kerim’in insanlığa bağışlandığı gecedir.
Kadir Gecesi’nde okunması gereken dualar arasında bir de İstiğfar duası vardır:
“Estağfirullah. Estağfirullah. Estağfirullahe’l-azîm el-kerîm, ellezî lâ ilâhe illâ hüve’l-hayyü’l-kayyûmü ve etûbü ileyhi, tevbete abdin zâlimin li-nefsihî, lâ yemlikü li-nefsihî mevten velâ hayâten velâ nüşûrâ. Ve es-elühü’t-tevbete ve’l-mağfirete ve’l-hidâyete lenâ, innehû, hüve’t-tevvâbü’r-rahîm.”
Bu önemli duanın (İstiğfar Duası) manası ise şöyledir:
“Ya rabbi! Bu ana gelinceye kadar benim elimden, dilimden, gözümden, kulağımdan, ayağımdan ve elimden bilerek veya bilmeyerek meydana gelen bütün günah ve hatalarıma tevbe ettim, pişman oldum. Küfür, şirk, isyan, günah ve kusur her ne türlü hâl vaki oldu ise, cümlesine tevbe ettim, pişmanlık duydum. Bir daha yapmamaya azm ü cezm ü kast ettim. Sen bu tevbemi kabul eyle. Nefsime uyup, şeytana tabi olup da aynı günah ve kusurları bir daha tekrar etmeme imkan verme, yâ Rabbi. Bir daha iman ve ikrar ediyorum ki, Peygamberlerin evveli Âdem Aleyhisselâm, ahiri ise Hazret-i Muhammed Aleyhisselâm, bu ikisi arasında her ne kadar peygamber gelip geçtiyse, Bunların cümlesine inandım, iman ettim, hepsi de haktır ve gerçektir. Bütün peygamberlere, onlara gönderilmiş olan İlâhi kitaplara ve içindeki emirlere şeksiz ve şüphesiz iman ettim, dilimle ikrar, kalbimle tasdik ediyorum ve yine iman ve ikrar ediyorum ki en son kitap Kur’ân-ı Azimüşşân ve en son Peygamber de Hazret-i Muhammed Aleyhisselâm’dır.”
Kadir Gecesi Yapılacak İbadetler
Kadir Gecesi yapılacak ibadetler arasında Ramazan’ın orucunu tutmanın Kur’an-ı Kerim okumanın yanı sıra nafile namaz kılmak ve bu gecenin hayrına “Allah rızası için” sadaka vermek de vardır. Sadaka, Müslüman kişinin gönlünce verilebilir. Buna ek olarak namazlardan sonra üç kere “Estağfîrullahel’azîm ellezî lâ ilâhe illâ huv el-hayyel-kayyûme ve etebü ileyh” okuyanın bütün günahları affolur” okumanın büyük fazileti ve günahlardan affolunma hikmeti bulunmaktadır.
2022 Kadir Gecesi Hangi Gün
Kadir Gecesi hangi gün sorusunun yanıtı, Ramazan ayının 27’inci gecesidir. 2022 yılında Kadir Gecesi 27 Nisan Çarşamba gününün gecesi’dir.